Ngày 5/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc điện đàm kéo dài khoảng 90 phút, tập trung chủ yếu vào vấn đề thương mại song phương. Hai nhà lãnh đạo nhất trí rằng các quan chức cấp cao của hai nước sẽ sớm tiến hành vòng đàm phán tiếp theo nhằm tháo gỡ những bất đồng kéo dài trong cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Tổng thống Trump mô tả cuộc điện đàm là “rất tốt đẹp” và cho biết đã dẫn đến “một kết quả rất tích cực cho cả hai nước”, theo bài đăng trên mạng xã hội Truth Social. Dự kiến, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer sẽ đại diện phía Mỹ trong vòng đàm phán sắp tới. Tuy nhiên, thời gian và địa điểm cụ thể vẫn chưa được xác định.
Trước đó, vào tháng 5, quan chức hai nước đã có cuộc gặp đầu tiên tại Thụy Sỹ, đạt được một thỏa thuận tạm thời theo đó cả hai bên đồng ý giảm 10% thuế quan đối ứng trong thời hạn 90 ngày. Tuy nhiên, Washington gần đây cáo buộc Bắc Kinh chậm trễ trong việc thực thi cam kết tại Geneva, đặc biệt là liên quan đến việc phê chuẩn xuất khẩu đất hiếm sang Mỹ.
Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc và Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ, chính Tổng thống Trump là người đề nghị cuộc điện đàm lần này. Hãng tin CNBC cho biết ông Trump tỏ ra sốt ruột muốn nối lại liên lạc với Chủ tịch Tập trong bối cảnh quan hệ song phương có dấu hiệu leo thang căng thẳng.
Sau cuộc gọi, ông Trump tuyên bố: “Sẽ không còn bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến sự phức tạp của các sản phẩm đất hiếm”, song không đưa ra lời giải thích cụ thể.
Trong khi đó, phía Trung Quốc gần đây thể hiện sự không hài lòng trước quyết định của Mỹ áp đặt các biện pháp hạn chế thị thực đối với sinh viên Trung Quốc, đồng thời cáo buộc Washington cản trở tiến trình giải quyết tranh chấp thương mại bằng việc cảnh báo về việc sử dụng linh kiện bán dẫn Trung Quốc.
Chính quyền Tổng thống Trump cũng vừa ban hành thêm các hạn chế đối với xuất khẩu chip công nghệ cao sang Trung Quốc. Nhà Trắng cho rằng đây là hành động nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, trong khi Bắc Kinh coi đó là một biện pháp trừng phạt.
Ngoài nội dung thương mại, ông Trump cho biết Chủ tịch Tập đã mời ông cùng Đệ nhất phu nhân Melania Trump thăm Trung Quốc, và ông cũng đã đưa ra lời mời tương tự.
Hiện trạng đàm phán bị đánh giá là “dậm chân tại chỗ”, trong khi kim ngạch thương mại song phương giữa Mỹ và Trung Quốc đạt gần 600 tỷ USD trong năm 2024. Cuộc điện đàm ngày 5/6 mới chỉ là lần liên lạc trực tiếp thứ hai giữa hai nhà lãnh đạo trong năm nay, sau cuộc gọi đầu tiên hôm 17/1 – chỉ vài ngày trước khi ông Trump chính thức nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai.
Trong một bài viết khác trên mạng xã hội, ông Trump cho biết ông “quý mến Chủ tịch Tập”, nhưng cũng thừa nhận ông Tập “rất cứng rắn và cực kỳ khó để đạt được thỏa thuận”.
Trung Quốc tiếp tục là một trong những mục tiêu chính trong chính sách thuế quan của ông Trump nhằm cân bằng lại cán cân thương mại của Mỹ. Hồi tháng 4, Mỹ đã nâng tổng thuế quan bổ sung lên hàng hóa Trung Quốc lên mức 145%, và Trung Quốc trả đũa bằng việc tăng thuế lên hàng hóa Mỹ lên 125% – các mức thuế được xem là tương đương với lệnh cấm vận thương mại.
Trong thỏa thuận tạm thời tại Geneva giữa tháng 5, Mỹ đã đồng ý giảm thuế quan xuống còn 30% cho hàng hóa Trung Quốc, trong khi Trung Quốc cũng giảm thuế còn 10% đối với hàng Mỹ, với hiệu lực kéo dài 90 ngày.
