Ngày 8/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Anh Keir Starmer tuyên bố hai nước đã đạt được một thỏa thuận thương mại song phương mang tính đột phá, đánh dấu bước đi đầu tiên trong loạt đàm phán thương mại mới của chính quyền Washington. Đây cũng là thỏa thuận đầu tiên Mỹ ký kết kể từ khi Tổng thống Trump công bố chính sách thuế đối ứng vào đầu tháng 4 nhằm tái định hình cán cân thương mại toàn cầu.
Dù đạt được thỏa thuận, Mỹ vẫn duy trì mức thuế quan 10% với phần lớn hàng hóa nhập khẩu từ Anh, như một phần trong chiến lược thương mại mới của ông Trump. Trước đó, ngày 2/4, Nhà Trắng thông báo áp dụng mức thuế đối ứng cơ bản 10% với hầu hết đối tác và mức từ 11–50% với hơn một nửa số quốc gia có thặng dư thương mại lớn với Mỹ, bao gồm Liên minh châu Âu. Chính quyền Mỹ cũng đã áp đặt thuế 25% với ô tô nhập khẩu, chấm dứt miễn thuế đối với thép và nhôm, đồng thời mở rộng điều tra với dược phẩm, kim loại đồng, gỗ và chất bán dẫn.
Tại buổi họp báo chung, Tổng thống Trump gọi đây là một “hình mẫu” cho các thỏa thuận thương mại tương lai và khẳng định: “Anh đã đạt được một thỏa thuận tốt. Những đối tác khác có thể phải đối mặt với mức thuế cao hơn nhiều”.
Thỏa thuận mới giúp giảm thuế quan trung bình của Anh với hàng hóa Mỹ từ 5,1% xuống còn 1,8%. Đổi lại, Mỹ giảm thuế xe ô tô Anh từ 27,5% xuống 10% cho 100.000 xe – gần bằng tổng lượng xuất khẩu năm ngoái. Mỹ cũng hạ thuế thép Anh từ 25% về 0% và Anh xóa bỏ thuế ethanol Mỹ (từ 19% về 0%). Hai bên thống nhất quyền tiếp cận thị trường “có đi có lại” đối với thịt bò, với hạn ngạch miễn thuế 13.000 tấn cho nông dân Anh.
Theo Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick, thỏa thuận sẽ tạo cơ hội xuất khẩu trị giá khoảng 5 tỷ USD cho doanh nghiệp Mỹ, đồng thời mang lại 6 tỷ USD tiền thuế mới từ các mặt hàng chưa được miễn giảm. Ngoài ra, ông tiết lộ Anh sẽ ký hợp đồng mua máy bay Boeing trị giá 10 tỷ USD, đổi lại Mỹ sẽ miễn thuế nhập khẩu động cơ Rolls-Royce, thông tin đã khiến cổ phiếu Rolls-Royce tăng mạnh trên sàn London ngày 8/5.
Tuy chưa có thông tin chính thức về thuế dược phẩm, nhưng Nhà Trắng cho biết thỏa thuận sẽ giúp tăng cường chuỗi cung ứng dược phẩm giữa hai nước, trong bối cảnh Mỹ đang điều tra khả năng áp thuế với nhóm mặt hàng này. Anh cũng sẽ được Mỹ ưu tiên trong các cuộc điều tra thương mại liên quan đến an ninh quốc gia (Mục 232), bao gồm dược phẩm và bán dẫn.
Thỏa thuận được công bố trong bối cảnh kinh tế Anh tăng trưởng chậm và đối mặt với sức ép lớn từ chính sách thương mại mới của Mỹ. Một số doanh nghiệp lớn của Anh đã chịu ảnh hưởng đáng kể: Jaguar Land Rover tạm ngừng xuất khẩu sang Mỹ trong một tháng, British Steel được chính phủ quốc hữu hóa để duy trì hoạt động.
Đại sứ Anh tại Mỹ Peter Mandelson gọi thỏa thuận là bước khởi đầu cho tiến trình giảm thuế và dỡ bỏ rào cản thương mại dài hạn giữa hai nền kinh tế, đồng thời nhấn mạnh: “Đây không phải là một bức tranh tĩnh, mà là một bộ phim đang tiếp diễn”.
